Kabızlık

Kabızlık Nedir?

Kabızlık,barsak hareketlerinin,düzeninin bozularak,zayıflamasına ya da yetersiz hale gelmesine bağlı olarak,dışkının sertleşerek,dışkılama işleminin zor ve sıkıntılı hale gelmesine denmektedir.Dışkılama sayısı kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte,en az haftada 3 kez normal kabul edilebilir.Kabızlık durumunda,dışkı taş gibidir.Rektum bölgesinden geçerken ve anüs dışına çıkarken,yumuşak ve yağlı olmadığından makat bölgesine zarar verebilir.Anal fissür yani makat çatlakları,kanama,hemoroid meydana gelebilir.Karın bölgesinde gazlanma ve ağrılar görülür.Dışkılama düzeni daha seyrek bir hal almıştır.Sürekli bir ıkınma hissi vardır ve hastada dışkılama sonrasında tam bir rahatlama hissi olmaz.

Kabızlık Neden Olur?

Kabızlığın pek çok nedeni vardır.

• Bağırsakla ilgili tıkanıklık gibi rahatsızlıklar,
• Beslenme şekli:Yeteri kadar lifli besinler tüketmemek,barsak hareketlerini zayıflatarak konstipasyona  neden olur.
  

  kabızlık ve dengesiz beslenme

   

• Süt,peynir gibi dışkının sertleşmesine neden olan gıdaların aşırı tüketilmesi,Fast-food tarzı,liften yoksun fakat yüksek kalori arz eden yiyecekler tüketmek..
• Sık seyahat etmek:Mevcut olan beslenme ve diyet şeklini sekteye uğratacağından kabızlığa neden olan faktörler arasındadır.
• Hareketsiz bir yaşam sürmek:Spor ve egzersiz yapmak,vücut fonksiyonlarının daha sağlıklı çalışması açısından önemlidir.Spora gereken vakti ayırmamak ve sürekli hareketsiz kalmak,kabızlık nedenidir.
• İshal ve kusma gibi vakalardan dolayı aşırı sıvı kaybı
• Dışkılama hissi geldiğinde,derhal tuvalete gitmek yerine bunu sık sık ertelemek.
• Bazı ilaçlar:Diüretik yani idrar söktürücü ilaçlar,Dışkı yumuşatmak için kullanılanlar,sara,bulantı,ağrı kesici,içeriğinde demir bulunan ilaçlar,anestezi,depresyon,morfin ve bazı kanser ilaçları vb.. kabızlığa neden olabilir.
• Metabolizmaya bağlı faktörler:Hamilelik,yaşın artması,potasyum azlığı ve demir ile kalsiyum alımının fazlalığı,şeker hastalığı,tiroid bezinin az çalışması,vücuttaki ürenin yüksek olması..
• Nedeni bilinmeyen kabızlıklar
• Aşırı stres ve depresyon
• Bazı doğum kontrol hapları
• Dışkı yumuşatıcı yani laksatif diye tabir edilen ilaçlar:Kendi içinde iki gruba ayırmak mümkündür.Birincisi uyarıcı,ikincisi ise mekanik laksatiflerdir.Uyarıcı olanlar,kısa süreli kullanımlarda dışkının yumuşaması ve kabızlığa iyi gelmesi açısından yararlıdır fakat uzun süreli kullanımlarda,içeriğinde bulunan maddelere,bağırsağın bağımlı hale gelip,fonksiyon olarak tembelleşmesi söz konusu olduğundan,uzun süreli kullanımlar kabızlığa neden olabilmektedir.

Her Kabızlıkta Doktora Gitmek Gerekir mi?

Kabızlık,normal şartlarda herkesin başına gelebilen bir rahatsızlıktır.Yapılabilecek bazı basit uygulamalarla ve önlemlerle,doktora gitmeden bu problemi ortadan kaldırmak mümkündür.Fakat bazı durumlarda,bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekebilir.Bunlar:

• Alınan bazı önlemler ve ilaçlarla bir türlü geçmiyorsa
• Birbirini takip eden hem kabızlık hem de ishal durumları söz konusuysa
• Çok fazla ağrılı bir dışkılama varsa
• Dışkıyla beraber kan geliyorsa
• Vücutta kabızlıktan başka bir rahatsızlığı düşündüren bir belirti varsa  hiç beklemeden bir doktora görünmek gerekir.

Kabızlık ve Ameliyat

kabızlık ve karın ağrısı

Bunu söylemek için kabızlığın nedeninin bilinmesi gerekir.Eğer ortada doğuştan kaynaklanan yapısal bir problem varsa,örneğin;tam olarak makat normal yerinde değilse ya da kısmen kapalıysa,duruma göre doktor ameliyat önerebilir.Ayrıca taşlaşan dışkının makatı tıkayarak tehlike arz ettiği durumlarda ve bebeklerde,barsakları çalıştıran sinirlerin yokluğu söz konusuysa yine cerrahi müdahale gerekebilir.

Kimlerde Görülür?Çeşitleri Var mıdır?

Her yaşta görülebileceği gibi,vücutta hareketin azalmasına ve metabolizmanın yavaşlamasına bağlı olarak ileri yaşlardaki kişilerde,hamile bayanlarda,çocuklarda ve bebeklerde daha sık görülür.

Çeşit olarak ikiye ayrılabilir.Kronik kabızlık;uzun zamandır süren,yaşlılarda görülenlerdir.İlaçların ve barsakları etkileyen bazı hastalıkların neden olduğu kabızlıklardır.Akut kabızlık ise;yeni olan kabızlıklardır.

Tedavi Edilmezse Sebep Olabileceği  Başka Hastalıklar Var mı?

Dışkılama esnasında fazla ıkınmaya sebebiyet vereceğinden,makat bölgesinde anal fissür(makat çatlağı),hemoroid(basur),makat sarkması(rektal prolapsus) gibi problemlere neden olabilir.Ayrıca çok ilerlemiş durumlarda,taşlaşmış olan dışkı,barsakta tıkanmaya neden olup barsak delinmesine bile neden olabilir.Kabızlığın en sık görülen sonuçlarından biri de hemoroiddir.Müdahale edilmeyen uzun süreli kabızlıklar,malesef birçok kişinin korkulu kabusu sayılan basur rahatsızlığına neden olmaktadır.Bu sebeple kabızlık tedavisine,hastalık başlar başlamaz bir an önce başlanmalıdır.